Hoe inclusief of laagdrempelig is je organisatie over 5 of 10 jaar? Welke waarden staan er dan centraal? Hoe help je klanten die weinig Nederlands spreken? Hoe wil je dat je medewerkers met culturele verschillen omgaan? 

Deze vragen beantwoord je in een visie op diversiteit en taal.

Baken af wat je onder diversiteit en samenleven verstaat

Diversiteit is een breed begrip. Maak duidelijk waarop je wil inzetten. Wil je specifiek voor mensen met een migratieachtergrond laagdrempelig zijn? Of wil je inzetten op diversiteit in al haar vormen?

Omschrijf ook concreet naar welke vorm van samenleven je organisatie streeft. Stel jezelf vragen zoals:

• Ga je voor een inclusieve maatschappij waarin iedereen kan deelnemen en elke stem telt?
• Vind je dat nieuwkomers zich vooral moeten aanpassen aan de normen van de samenleving?
• Accepteer je verschillen of zet je ook in op dialoog en verbinding?  
• Welke basiswaarden vind je niet onderhandelbaar?

Lees bv. de visietekst van de stad Mechelen. 

Leg uit waarom werken aan diversiteit een noodzaak is 

Omschrijf kort maar krachtig waarom het belangrijk is dat je organisatie aan diversiteit werkt. Vertrek daarbij vanuit herkenbare situaties.

Bijvoorbeeld:

‘1 op de 7 patiënten op onze afdeling is laagtaalvaardig. Dat betekent dat ze moeite hebben om: 

• het gesprek met de dokter te begrijpen

• hun medicatie correct in te nemen

• afspraken op te volgen

Voor patiënten met een migratieachtergrond komen daar vaak nog culturele drempels of taboes bij, bv. moeilijk hulp accepteren bij de zorg voor bejaarde ouders. We zetten in op diversiteit en taal omdat we vinden dat iedereen recht heeft op een goede zorg.’ 

Formuleer de krachtlijnen van je beleid 

Maak duidelijk wat je standpunten zijn. Hoe wil je organisatie omgaan met de uitdagingen van de superdiverse maatschappij?

Een voorbeeld uit de visietekst van GZA Zorg en Wonen:

‘GZA Zorg en Wonen streeft een inclusief zorgaanbod na, waarbij we drempels in kaart brengen en acties ondernemen om deze drempels te verlagen of weg te nemen voor mensen die zorg nodig hebben. (…) Inclusie sluit niet uit dat we acties opzetten om kansengroepen die ondervertegenwoordigd zijn actief en vindplaatsgericht te benaderen en te informeren. We laten ons daarbij inspireren en steunen door externe partners met relevante kennis en ervaring.’  

Maak duidelijke keuzes

Vertaal die krachtlijnen in duidelijke keuzes op het vlak van personeel, aanbod, communicatie, publiek en beleid. Geef daarom een antwoord op hoe je in concrete situaties wil handelen of waarop je wil inzetten, bv:

• Spreek je altijd Nederlands met klanten of kan een gemeenschappelijke taal ook?
• Hoe wil je anderstalige medewerkers ondersteunen?
• Wil ‘respect voor ieders achtergrond’ ook zeggen dat je een hoofddoek mag dragen?
• Geeft je theatervereniging ook kansen aan diverse acteurs en regisseurs?

Een voorbeeld uit de visietekst van de Huizen van het Kind:

‘De Huizen van het Kind communiceren op een kwaliteitsvolle manier met de ouders. Dat betekent dat ouders en medewerkers elkaar begrijpen en zich op een genuanceerde manier kunnen uitdrukken. Dit impliceert dat in moeilijke gesprekken over problematische situaties de taal ondergeschikt is aan de boodschap die verteld moet worden. Kwaliteitsvolle communicatie kan enkel gerealiseerd worden als de medewerker een waaier aan verschillende hulpmiddelen kan inzetten. Deze waaier is breed en kan gaan van het gebruik van duidelijk Nederlands tot het inzetten van een sociale tolk en alle mogelijkheden daartussen.’

Schets een inspirerend toekomstbeeld  

Daardoor blijft je visie makkelijker hangen. Dat hoeft zeker niet poëtisch te zijn, maar wel concreet en ambitieus, zoals:

• voor een organisatie die ouders ondersteunt: 'Elke ouder in Antwerpen stimuleert het Nederlands van zijn of haar kind.'
• voor een theatergezelschap: 'De vele nationaliteiten die Antwerpen rijk is, zitten in onze zaal, verkopen kaartjes, maken voorstellingen, treden op en tekenen mee het beleid uit.'

Is er momenteel geen vorming op maat, maar krijg je niet genoeg van onze tips en inspirerende voorbeelden?

Goed nieuws: Schrijf je in voor onze 3-maandelijkse nieuwsbrief voor professionals en vrijwilligers . Je ontvangt dan gelijkaardige artikels én info over vormingen op maat.