Digitaal vaardig: meer dan alleen werken met een computer

Vlot werken met digitale media en technologie is veel meer dan alleen maar kunnen klikken, typen en zoeken. Het betekent bijvoorbeeld ook dat je:

• snel je weg vindt op een website
• georganiseerd werkt met digitale documenten
• betrouwbare informatie kan opzoeken

Er zijn drie soorten digitale vaardigheden:

• knoppenkennis: wat kan je? Bijvoorbeeld: 
  • Google Maps gebruiken
  • digitale documenten uploaden of doorsturen
  • een videochatgesprek voeren
• mediawijsheid: hoe bewust surf je? Bijvoorbeeld:
  • veilig omgaan met je gegevens
  • betrouwbare informatie opzoeken
  • de instellingen van je tablet aanpassen zodat de kinderen veilig op het internet kunnen
• attitude en context: hoe zelfredzaam ben je? Bijvoorbeeld:
  • voldoende zelfvertrouwen om online producten te kopen
  • gemotiveerd zijn om met een computer te werken
  • zelfstandig problemen oplossen
  • een netwerk hebben waar je terecht kan met vragen of problemen

Wil je weten wat iemand op een computer kan? Test dan de drie vaardigheden.

Bekijk op Mediawijs.be hoe je bewust en kritisch met media omgaat.

Lees meer over digitale vaardigheden in het Europees Referentiekader. 

Vraag naar digitale gewoontes

Wil je een snelle eerste indruk van wat iemand digitaal kan? Start met een paar eenvoudige vragen zoals: 

• 'Heb je thuis een computer of tablet met internet?'
• 'Wat doe je allemaal met je computer, bijvoorbeeld internetbankieren, informatie opzoeken, muziek luisteren, e-mailen?'
• 'Wat doe je bij een computerprobleem? Wie helpt je?'

Is je klant digitaal niet sterk? Werk dan zoveel mogelijk met wat hij al kent of kan:

• Vermijd als het kan nieuwe apps of tools. Of een lange handleiding.
• Vraag wat hij in het dagelijks leven gebruikt. Veel mensen hebben bijvoorbeeld wel een e-mailadres, maar gebruiken het nauwelijks of vergeten hun paswoord. Om te communiceren gebruiken ze apps zoals Whatsapp.
• Bijlage of foto sturen? Vraag na of hij dat wel vaker doet. En bevestig als je iets ontvangen hebt.
• Moet je klant naar een bepaalde website? Geef het adres door via een bericht. Kan hij werken met een QR-lezer? Dan kan je ook een foto van een QR-code sturen.
• Spreek een laagdrempelige hulplijn af. Hoe kan hij je contacteren als het niet lukt? Kan je hem bijvoorbeeld ook via de telefoon verder helpen?
• Vraag uitdrukkelijk of iemand uit zijn omgeving kan helpen. Bel opnieuw wanneer die persoon erbij is.

Bepaal wat en hoe je wil testen

Wil je een nauwkeuriger beeld, denk eerst na over wat je precies wil testen. Zorg ervoor dat je verschillende soorten toestellen hebt waarmee je kan testen. Werkt je klant of collega nooit met een muis? Kijk of je met een tablet kan testen. 

Wees je er ook van bewust dat je voor de meeste opdrachten niet alleen digitale, maar ook andere vaardigheden nodig hebt zoals: 

• lezen en schrijven
• een tekst scannen 
• organiseren 

Geef een korte, concrete opdracht

Bedenk een korte opdracht zoals:

• een foto opzoeken en opslaan
• een film zoeken voor een bioscoopavond
• inloggen op een netwerk
• een product op 3 websites vergelijken

Observeer aandachtig hoe iemand de opdracht uitvoert. Let er bijvoorbeeld op hoe vlot hij typt of hoe snel hij zijn weg vindt op een onbekende website.

Doe de test

Minder tijd? Op het internet vind je een heleboel testen om te kijken hoe digitaal vaardig je bent. Let wel: ze zijn lang niet allemaal kwalitatief en focussen vaak alleen maar op knoppenkennis. 123Digit is een degelijke test die je zeker kan uitproberen.

Krijg je niet genoeg van onze tips en inspirerende voorbeelden?

Goed nieuws: Schrijf je in voor onze 3-maandelijkse nieuwsbrief voor professionals en vrijwilligers   . Je ontvangt dan gelijkaardige artikels en info over vormingen op maat.