Daardoor kunnen ze zich vaak niet alleen redden in het dagelijks leven en missen ze veel kansen. Dat leidt tot armoede, gezondheidsproblemen en uitsluiting.

Wat is moeilijk voor een laaggeletterde?

Een laaggeletterde kan moeite hebben met alledaagse zaken. Wat iemand wel of niet moeilijk vindt, is voor elke persoon anders. 

Bijvoorbeeld: 

• e-mails en brieven lezen van de gemeente, het ziekenhuis, de verzekering, enz.

• een computer of gsm gebruiken: een videogesprek starten, werken met online documenten, bijlages, enz.

• digitale dienstverlening: een online afspraak maken, via een e-loket informatie opzoeken en gebruiken.

• elektronische automaten: online bankieren, een parkeerautomaat gebruiken, enz. 

• tabellen en grafische informatie: een uurrooster van de bus of trein aflezen, een werkrooster interpreteren, kaartlezen.   

• een formulier of een vragenlijst invullen: van de mutualiteit, de school, enz. 

• afspraken opvolgen: bv. afspraak noteren, telefonische of digitale afspraak maken, agenda beheren, tijd inschatten en kloklezen. 

• medische informatie interpreteren: bv. een bijsluiter lezen, een medische vragenlijst invullen, een gesprek voeren bij de dokter of de apotheker. 

• assertief zijn: durven vragen of zeggen dat je iets niet begrijpt, schaamte overwinnen. 

Wie is laaggeletterd?

Laaggeletterdheid komt voor in alle leeftijdsgroepen. Ook bij anderstaligen is er een grote groep laaggeletterden. Maar let op met overhaaste conclusies: niet elke anderstalige is laaggeletterd. Als je laaggeletterd bent, dan ben je dat in élke taal, ook in je moedertaal.  

Een verontrustende tendens is dat er een groeiende groep jongeren laaggeletterd is. 

Bekijk hier wie er laaggeletterd is in Vlaanderen.

Waarom is iemand laaggeletterd?

Er zijn een heleboel factoren die ertoe kunnen leiden dat iemand laaggeletterd is:  

• Door het schooltraject: geen, weinig of onvolledig school(traject) gelopen. 

• Door gebrek aan zorg: onvoldoende aandacht of begeleiding op school. 

• Door op te groeien in een taalarme omgeving, bv. de eigen ouders zijn laaggeletterd. 

• Door persoonlijke factoren, bv. concentratieproblemen of leerstoornissen zoals dyslexie. 

• Door te weinig oefening: je gaat minder vlot lezen en schrijven omdat je het (bijna) niet meer doet. 

Tegelijk wordt het dagelijks leven alsmaar complexer op het vlak van geletterdheid. Denk maar aan: 

• meer informatie 

• meer digitalisering 

• minder persoonlijke dienstverlening 

Is een laaggeletterde een analfabeet? 

Nee. Een analfabeet kan niet lezen of schrijven. Een laaggeletterde kan wel lezen en schrijven in het Nederlands, maar niet goed genoeg om te participeren en functioneren in de samenleving. Wie kan lezen en schrijven in zijn eigen schrift zoals Russisch, Chinees of Hebreeuws, maar niet in ons westers schrift, noemen we een anders-alfabeet.  

Wil je meer tips en inspirerende voorbeelden?

Schrijf je in voor een van de nieuwsbrieven van atlas . Je ontvangt dan gelijkaardige artikels én info over nieuwe vormingen.