© Frederik Beyens

Checklist om efficiënt een vertaler in te schakelen

Je teksten laten vertalen kan je aanbod of dienstverlening toegankelijker maken voor een anderstalig publiek. Maar de prijs voor een vertaling kan sterk oplopen. Ga dus niet meteen tot actie over. Zoek bijvoorbeeld eerst uit óf je de tekst wel mag laten vertalen want in bepaalde gevallen laat onze taalwet dat niet toe. Mag het van de taalwet, dan is het nog steeds belangrijk om doelbewust te kiezen welke teksten je laat vertalen en door wie. Onze checklist helpt je beslissen:

Checklist om efficiënt een vertaler in te schakelen

Je teksten laten vertalen kan je aanbod of dienstverlening toegankelijker maken voor een anderstalig publiek. Maar de prijs voor een vertaling kan sterk oplopen. Ga dus niet meteen tot actie over. Zoek bijvoorbeeld eerst uit óf je de tekst wel mag laten vertalen want in bepaalde gevallen laat onze taalwet dat niet toe. Mag het van de taalwet, dan is het nog steeds belangrijk om doelbewust te kiezen welke teksten je laat vertalen en door wie. Onze checklist helpt je beslissen:
© Frederik Beyens

Mag het van de taalwet

Alle Vlaamse overheidsdiensten of organisaties die in opdracht van de overheid werken, moeten volgens de wet altijd in het Nederlands communiceren. In uitzonderlijke gevallen laat de Vaste Commissie voor Taaltoezicht al eens toe dat je vreemde talen gebruikt.  

Voorbeeld: 
Tijdens de coronacrisis was het tijdelijk toegestaan om over de maatregelen te communiceren in meerdere talen.  

Verder moet je een goede reden hebben om de vreemde taal te gebruiken, bijvoorbeeld wanneer je belangrijke informatie hebt voor personen die geen Nederlands kennen.  

Kan je echt niet om een vertaling heen? Respecteer dan zeker deze regels: 

  • Anderstalige lezers moeten duidelijk weten dat de tekst die ze lezen een vertaling is van een Nederlandstalige tekst. Zet er dus expliciet ‘Vertaling uit het Nederlands’ bij. 
  • De vertaling mag geen andere of extra info geven in vergelijking met de Nederlandstalige tekst. 
  • De vertaling heeft dezelfde opmaak als de Nederlandstalige tekst. 
  • Je vertaalde teksten geef je enkel aan de anderstalige lezers en niet aan de Nederlandstalige lezers.  

Heb je recht op een sociaal vertaler?

Werk je voor een organisatie die een opdracht heeft in de sociale en openbare dienstverlening? Dan kan je de hulp van een sociaal vertaler inroepen. Typische documenten voor een sociaal vertaler zijn:  

  • folders en brieven 
  • huishoudelijke reglementen 
  • formulieren 
  • infogidsen 

Particulieren kunnen geen sociaal vertaling aanvragen. Werk je voor een organisatie buiten stad Antwerpen, vraag dan via een ander agentschap je vertaling aan.  

Basisvoorwaarden gecheckt, meteen van start? Niet zonder deze tips: 


Tip 1: Doe vooronderzoek  

Ga na of er al een bestaande vertaling over het onderwerp van je tekst voorhanden is. Neem een kijkje op www.vertaalbibliotheek.be, wwww.klasse.be (onderwijs), wwww.pharos.nl (gezondheid), www.pigmentzorg.be (welzijn).  

Ga zelf al eens op onderzoek in de vertaalbibliotheek. Je vindt er allerlei types documenten voor verschillende doelgroepen zoals bijvoorbeeld een medische vragenlijst of een folder over nachtopvang voor daklozen.  

Tip 2: Gebruik klare taal 

  • Zorg ervoor dat de tekst die je laat vertalen in klare taal is geschreven en een duidelijke lay-out heeft.  
  • Bekijk hoe je je boodschap met beelden en pictogrammen kan ondersteunen.  
  • Wil je eerst zelf onder de knie krijgen hoe je een tekst omzet naar klare taal? Volg dan een praktische vorming klare taal schrijven bij Atlas.

Tip 3: Wees efficiënt 

Laat alleen teksten vertalen die lang bruikbaar zijn. Het zou zonde zijn om een tekst te laten vertalen die je daarna nog regelmatig moet aanpassen. 

 

Heb je nog (vertaal)vragen? Heb je nood aan meer advies op maat?

Neem contact op met de dienst Sociaal Tolken en Vertalen (STV) bij Atlas via atlas.stv@antwerpen.be of 03 338 54 44.  

Krijg je niet genoeg van onze tips en inspirerende voorbeelden? 

Goed nieuws: schrijf je in voor onze 3-maandelijkse nieuwsbrief voor professionals en vrijwilligers   . Je ontvangt dan gelijkaardige artikels en info over vormingen op maat. 

 

Bekijk ook